Pamiętaj, że nie każde oznaczenie może być znakiem towarowym. Wynika to z podstawowej funkcji, jaką pełni znak towarowy, tj. funkcji odróżniającej. Co istotne, znak towarowy nie musi być oryginalny. Ważne jest, aby był on na tyle charakterystyczny, aby przyciągał uwagę klientów i identyfikował dany produkt na rynku (jako posiadający swoje źródło komercyjne towaru i/lub usługi) oraz, aby można było go przedstawić w rejestrze znaków towarowych. Przy tworzeniu znaku, najlepiej jednak użyć elementów fantazyjnych i abstrakcyjnych w stosunku do towarów/usług, na które mają być nakładane.

Ważne! Istnieją tzw. bezwzględne przesłanki odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy, które uniemożliwiają jego rejestrację.

Bezwzględne przesłanki odmowy – oceniane z urzędu.

Najczęstsze powody odmowy udzielania praw ochronnych na oznaczenie:

* posługiwanie się oznaczeniami rodzajowymi lub opisowymi, które składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności.

Przykład: przedsiębiorca sprzedający mleko nie może zastrzec znaku towarowego słownego, składającego się jedynie ze słów „mleko”, czy „dobre mleko”, gdyż takie oznaczenie wskazywałoby jedynie na rodzaj i jakość towaru, nie identyfikując komercyjnego źródła pochodzenia tych towarów (od konkretnego przedsiębiorcy).

*zgłoszenie do ochrony oznaczeń, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych

Przykład: nylon, frappe.

*zgłoszenie znaku towarowego, który może ze swojej istoty wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru

Przykład: Zgłoszony został znak słowno-graficzny, stanowiący etykietę z napisem „KAMILA olej spożywczy”. W wykazie towarów tego znaku zawarte są takie towary, jak soki owocowe (a nie olej spożywczy). W takim przypadku uznajemy, że znak ten jest mylący dla konsumenta, gdyż będzie on oczekiwał, iż etykietą tą są oznaczone oleje spożywcze, a nie soki owocowe.

- zawiera symbol Rzeczypospolitej Polskiej (godło, barwy lub hymn), a zgłaszający nie przedstawił zgody właściwego organu państwa

Przykład: przedsiębiorca w znaku towarowym wykorzystuje heraldyczny wizerunek godła Polski.

Pełny katalog przyczyn bezwzględnej odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy wskazuje ustawa Prawo własności przemysłowej w art. 1291, zgodnie z którym nie udziela się praw ochronnych na oznaczenie, które:

1. Nie udziela się prawa ochronnego na oznaczenie, które:

1) nie może być znakiem towarowym;

2) nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostało zgłoszone;

3) składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności;

4) składa się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych;

5) składa się wyłącznie z kształtu lub innej właściwości towaru, wynikającej z charakteru samego towaru, niezbędnej do uzyskania efektu technicznego lub zwiększającej znacznie wartość towaru;

6) zostało zgłoszone w złej wierze;

7) jest sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami;

8) zawiera element o wysokiej wartości symbolicznej, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, którego używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową;

9) zawiera symbol Rzeczypospolitej Polskiej (godło, barwy lub hymn), znak sił zbrojnych, organizacji paramilitarnej lub sił porządkowych, reprodukcję polskiego orderu, odznaczenia lub odznaki honorowej, odznaki lub oznaki wojskowej bądź innego oficjalnego lub powszechnie używanego odznaczenia i odznaki, w szczególności administracji rządowej lub samorządu terytorialnego albo organizacji społecznej działającej w ważnym interesie publicznym, gdy obszar działania tej organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo organu samorządu terytorialnego, albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie;

10) zawiera symbol (herb, flagę, godło) obcego państwa, nazwę, skrót nazwy, bądź symbol (herb, flagę, godło) organizacji międzynarodowej lub przyjęte w obcym państwie urzędowe oznaczenie, stempel kontrolny lub gwarancyjny, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takiego oznaczenia w obrocie;

11) zawiera urzędowo uznane oznaczenie przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności znak bezpieczeństwa, znak jakości lub cechę legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić odbiorców w błąd co do charakteru takiego oznaczenia, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do jego używania;

12) ze swojej istoty może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru;

13) stanowi lub odtwarza w swoich zasadniczych elementach nazwę odmiany roślin zarejestrowaną z wcześniejszym pierwszeństwem w Rzeczypospolitej Polskiej lub na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej albo wiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej, przewidujących ochronę praw do odmiany roślin, i odnosi się do odmian roślin tego samego gatunku lub gatunków ściśle spokrewnionych.

2. W odniesieniu do wyrobów alkoholowych, znak towarowy zawierający element geograficzny niezgodny z pochodzeniem wyrobu uważa się za znak wprowadzający odbiorców w błąd.

3. Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy zawierający element geograficzny prawdziwy w sensie dosłownym co do terytorium, regionu lub miejsca, z którego towar pochodzi, który mógłby wprowadzić odbiorców w błąd, że towar pochodzi z innego, słynącego z danych wyrobów terenu. W przypadku homonimicznych oznaczeń geograficznych dla wina i piwa ochrona może być przyznana, z tym, że Urząd Patentowy wezwie osobę, która dokonała zgłoszenia później, do dokonania w znaku odpowiednich zmian pozwalających na odróżnienie go od znaku wcześniejszego.

4.13) Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy wyłączony z rejestracji na podstawie przepisów prawa krajowego, prawa Unii Europejskiej lub umowy międzynarodowej przewidujących ochronę oznaczenia geograficznego, nazwy pochodzenia, określenia tradycyjnego dla wina lub gwarantowanej tradycyjnej specjalności, w zakresie w nich przewidzianych.

Względne przesłanki odmowy – podnoszone mogą być jedynie w sprzeciwie.

Katalog względnych przeszkód udzielania prawa ochronnego zawarty jest w art. 132pwp.

Najczęstsze powody odmowy udzielania praw ochronnych na oznaczenie:

*Kolizja praw z wcześniejszym identycznym lub podobnym znakiem towarowym sygnującym identyczne, podobne lub komplementarne towary i/lub usługi. Przesłanka taka może być podniesiona w sprzeciwie wniesionym w terminie 3 miesięcy od daty opublikowania zgłoszenia.  

Przykład: Zgłaszający ubiega się o ochronę znaku towarowego ORLENS wyznaczonego na towary jak: paliwa i usługi jak: prowadzenie stacji benzynowych. W terminie 3 miesięcy od daty publikacji zgłoszenia uprawniony do znaków ORLEN zgłosił sprzeciw wobec zgłoszenia znaku ORLENS stwierdzając, że tan ostatni będzie wprowadzał konsumentów w błąd, co do komercyjnego źródła pochodzenia tak sygnowanych towarów.    

Podstawę sprzeciwu wobec zgłoszenia może stanowić znak:

1) którego używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich;

2) identyczny ze znakiem towarowym, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla identycznych towarów;

3) identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje, w szczególności ryzyko skojarzenia znaku zgłoszonego ze znakiem wcześniejszym;

4) identyczny lub podobny do renomowanego znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla jakichkolwiek towarów, jeżeli używanie zgłoszonego znaku bez uzasadnionej przyczyny mogłoby przynieść zgłaszającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego;

5) identyczny lub podobny do znaku towarowego, który przed datą według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa ochronnego był w Rzeczypospolitej Polskiej powszechnie znany i używany jako znak towarowy przeznaczony do oznaczania towarów identycznych lub podobnych pochodzących od innej osoby, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje, w szczególności ryzyko skojarzenia znaku zgłoszonego ze znakiem powszechnie znanym;

6) jeżeli na podstawie przepisów prawa krajowego lub prawa Unii Europejskiej przewidujących ochronę oznaczenia geograficznego lub nazwy pochodzenia osoba uprawniona do wykonywania praw wynikających z wcześniejszego ich zgłoszenia, o ile to oznaczenie lub nazwa zostanie zarejestrowane, może zakazać używania późniejszego znaku towarowego.