Po uzyskaniu patentu europejskiego w EPO, dla skutecznej ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgłaszający ma obowiązek złożyć tłumaczenie patentu europejskiego na język polski do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej (UPRP), w ciągu 3 miesięcy od daty opublikowania przez EPO informacji o udzieleniu patentu europejskiego (zwykle jest to publikacja B1). Termin na złożenie tłumaczenia jest nieprzywracalny.
Tłumaczenie patentu europejskiego obejmuje opis wynalazku, zastrzeżenia patentowe oraz rysunki.
Osoby niemające miejsca zamieszkania lub siedziby na obszarze Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, zobowiązane są działać przed UPRP za pośrednictwem rzecznika patentowego.
OCHRONA PATENTÓW EUROPEJSKICH NA TERYTORIUM RP
W celu zapewnienia ochrony patentowi europejskiemu po udzieleniu przez Europejski Urząd Patentowy (EPO) tłumaczenie patentu europejskiego należy złożyć do UPRP (Departament Zgłoszeń), gdzie w toku postępowania formalno-prawnego sprawdzone zostanie czy:
- Rzeczpospolita Polska (PL) została wyznaczona jako kraj, w którym udzielono patentu europejskiego.
Jeśli nie, UPRP poinformuje składającego tłumaczenie o braku skutku patentu na terytorium RP.
- Tłumaczenie zostało złożone w terminie 3 miesięcy od daty opublikowania przez EPO informacji o udzieleniu patentu (B1).
Jeśli nie, patent europejski nie ma skutku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
- Wraz z tłumaczeniem patentu europejskiego, został nadesłany dokument pełnomocnictwa (jeśli tłumaczenie składane jest za pośrednictwem pełnomocnika).
Jeśli nie, UPRP wezwie do nadesłania dokumentu pełnomocnictwa wraz z dowodem prawidłowo uiszczonej opłaty skarbowej.
- Tłumaczenie zostało złożone przez osobę uprawnioną, tzn. osobę na rzecz której udzielony został patent europejski (W przypadku, gdy nastąpiła zmiana uprawnionego z patentu pomiędzy datą publikacji o udzieleniu patentu przez EPO, a datą złożenia tłumaczenia, konieczne jest nadesłanie dokumentów, z których wynika zmiana. Dokumenty powinny odpowiadać wymogom opisanym w pkt. D opracowania niniejszego opracowania).
Jeśli nie, UPRP wezwie składającego tłumaczenie do uzupełnienia tłumaczenia o brakujące dokumenty mające wykazać jego prawo do patentu. (Potwierdzenie zmiany w Europejskim Rejestrze Patentowym nie jest wystarczające. Wymagane jest złożenie stosownego dokumentu np. umowy cesji).
- Złożona dokumentacja spełnia wymogi formalne wynikające z załącznika nr 1 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (Dz. U. Nr 102, poz. 1119 z późn. zm.).
Jeśli nie, UPRP wezwie składającego tłumaczenie do złożenia wyjaśnień.
- Przekazano tłumaczenie patentu europejskiego na nośniku elektronicznym (patrz pkt B opracowania).
Jeśli nie, Urząd poprosi o nadesłanie tłumaczenia w wersji elektronicznej.
Po sprawdzeniu wymagań formalnych UPRP (Departament Rejestrów) podejmuje następujące czynności:
A. Wydanie wezwania do wniesienia opłaty za publikację
Uprawniony do patentu europejskiego jest obowiązany uiścić opłatę za publikację tłumaczenia w terminie 3 miesięcy od daty doręczenia przez UPRP wezwania (wezwanie jest podstawą do uiszczenia opłaty za publikację). Wezwanie zostaje wysłane nawet, jeśli opłata za publikację została już wniesiona. Wezwanie jest pierwszym kontaktem UPRP z klientem w danej sprawie, dlatego też zawiera stosowne pouczenia, a ponadto dane bibliograficzne np. tytuł wynalazku, pierwszeństwo, wskazanie uprawnionego i twórcy, symbole MKP, dzięki czemu może być traktowane jako potwierdzenie prawidłowego złożenia tłumaczenia patentu europejskiego w UPRP.
Wysokość opłat za publikację reguluje rozporządzenie o opłatach, tj. rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (Dz. U. Nr 102, poz. 1119 z późn. zm.). Kwota opłaty za publikację, ustalana jest na podstawie ilości stron tłumaczenia (za strony tłumaczenia uważamy: opis + zastrzeżenia + rysunki) Nie pobiera się opłaty za nadesłaną przez uprawnionego z patentu pierwszą stronę opisu z danymi bibliograficznymi. Zatem jeśli opis zawiera do 10 stron opłata wynosić będzie 90,00 zł. Za każdą dodatkową stronę UPRP pobiera 10,00 zł (czyli opłata za publikację 2 stron wyniesie 90,00 zł a za publikację 11 stron wyniesie 100,00 zł). Ponieważ prawidłowe złożenie tłumaczenia Patentu europejskiego jest równoznaczne z uzyskaniem ochrony na terytorium RP, brak opłaty za publikację we wskazanym terminie jest podstawą do wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Zgodnie z pkt 14 tabeli załącznika nr 1 do rozporządzenia o opłatach opłata za publikację tłumaczenia pobierana jest także za publikację tłumaczenia poprawionego oraz tłumaczenia zmienionego po sprzeciwie.
Urząd nie wzywa do wniesienia opłaty za ochronę patentu europejskiego (informacje dotyczące sposobu wnoszenia opłat okresowych znajdujące się w wezwaniu do wniesienia opłaty za publikację, powinny być traktowane jedynie poglądowo).
Opłatę za ochronę należy uiszczać z góry nie czekając na wezwanie (patrz pkt C opracowania).
B. Przekazanie wszelkich informacji niezbędnych dla celów publikacji do Departamentu Zbiorów Literatury Patentowej UPRP.
Jeśli tłumaczenie patentu europejskiego spełnia wymogi formalne (często tłumaczenie składane jest bez pełnomocnictwa, co powoduje opóźnienie przekazania do publikacji), UPRP publikuje patent europejski niezwłocznie (z przyczyn technicznych zwykle po ok. 2 miesiącach od złożenia). Publikacja dokonywana jest poprzez zamieszczenie wzmianki o nadesłaniu tłumaczenia w Wiadomościach Urzędu Patentowego (WUP) oraz udostępnienie treści tłumaczenia w internecie via Serwer Publikacji jak i do wglądu w czytelni ogólnej UPRP
Na Serwerze Publikacji oraz w czytelni ogólnej dostępne są tłumaczenia wszystkich patentów europejskich chronionych na terytorium RP, a opublikowanych wcześniej w WUP.
UPRP nie jest zobowiązany do druku tłumaczenia patentu europejskiego (pobierana jest opłata jedynie za publikację, w wysokości jak za publikację i druk), jednakże dążąc do zapewnienia wysokiego poziomu informacji patentowej, Urząd sukcesywnie zamieszcza na Serwerze Publikacji nadesłane tłumaczenia, wraz z niezbędnymi danymi bibliograficznymi. Osoby zainteresowane uzyskaniem wydruku tłumaczenia patentu europejskiego mogą również zwrócić się o to do Departamentu Zbiorów Literatury Patentowej UPRP.
Warunkiem sprawnego umieszczenia tłumaczenia na Serwerze Publikacji jest nadesłanie tłumaczenia patentu europejskiego na nośniku elektronicznym (najlepiej płyta CD-R);
- tekst w formacie; PDF (Portable Document Format, jako tekst pozbawiony zabezpieczeń przed kopiowaniem), DOC (dokument MS Word), RTF (Rich Text Format), lub TXT (czysty plik tekstowy),
- rysunki; jako część dokumentu w ww. formatach, lub jako oddzielne pliki w formacie JPG, BMP lub TIFF.
Nienadesłanie tłumaczenia patentu europejskiego na nośniku elektronicznym może znacznie opóźnić publikację (tak w WUP jak i na serwerze publikacji).
C. Sprawdzenie prawidłowości wnoszonych opłat za ochronę
Wysokość opłat reguluje rozporządzenie o opłatach. UPRP jest uprawniony do pobrania opłat za ochronę patentu europejskiego począwszy od roku ochrony następującego po roku ochrony, w którym EPO opublikowało informację o udzieleniu patentu (B1).
Opłaty za ochronę chronionych na terytorium RP patentów europejskich należy wnosić na rachunek UPRP, tak jak w przypadku patentów krajowych, z góry, rok przed lub 6 miesięcy po rozpoczęciu kolejnego okresu ochrony (przy jednoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej stanowiącej 30% opłaty za ochronę). Opłata dodatkowa (30%) nie jest wymagana, jeśli opłata za ochronę została wniesiona w ciągu 2 miesięcy od daty publikacji o udzieleniu patentu europejskiego (data B1) -> art. 141 ust. 2 Konwencji o patencie europejskim.
Dopuszczalne jest wnoszenie opłat za ochronę przed złożeniem tłumaczenia.
Jeśli patent europejski został udzielony w drugim roku od daty zgłoszenia, pobierana jest opłata za trzeci rok ochrony w wysokości odpowiadającej ⅓ opłaty za pierwszy okres ochrony (na dzień przygotowania opracowania jest to 160,00 zł).
Przykłady:
Data zgłoszenia patentu europejskiego = 12.12.2004, data publikacji o udzieleniu patentu przez EPO (B1) = 14.12.2006. Patent został udzielony w 3 roku ochrony. Opłatę za 4 rok ochrony (zaczynający się 12.12.2007) można wnieść od 14.12.2006 do 12.12.2007, lub od 13.12.2007 do 12.06.2008 przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30% kwoty należnej.
Data zgłoszenia patentu europejskiego = 12.12.2004., data publikacji o udzieleniu patentu przez EPO (B1) = 05.11.2007. Patent został udzielony w 3 roku ochrony. Opłatę za 4 rok ochrony (zaczynający się 12.12.2007) można wnieść od 05.11.2007 do 05.01.2008, lub od 06.01.2008 do 12.06.2008 przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30% kwoty należnej.
Data zgłoszenia patentu europejskiego = 12.12.2004, data publikacji o udzieleniu patentu przez EPO (B1) = 01.10.2006. Patent został udzielony w 2 roku ochrony. Opłatę za 3 rok (zaczynający się 12.12.2006) można wnieść od 01.10.2006 do 12.12.2006, lub od 13.12.2006 do 12.06.2007 przy równoczesnym uiszczeniu opłaty dodatkowej w wysokości 30% kwoty należnej.
Sposób naliczania opłat za kolejne okresy ochrony patentu europejskiego, jest identyczny jak w przypadku patentów udzielonych w trybie krajowym. Identyczna jest również wysokość opłat za kolejne lata ochrony.
UPRP nie wzywa do wniesienia opłat za ochronę. Brak opłaty za ochronę w ustawowym terminie, skutkuje wydaniem decyzji o wygaśnięciu patentu z powodu nieuiszczenia w przewidzianym terminie opłaty okresowej.
D. Prowadzenie wyodrębnionej części rejestru patentowego dla dokonywania wpisów o stanie prawnym patentów europejskich.
Zgodnie z § 27 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie rejestrów prowadzonych przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 91, poz. 564) pierwszy wpis do rejestru dokonywany jest na podstawie danych bibliograficznych udostępnionych przez EPO. Dane te zawarte są w wezwaniu do wniesienia opłaty za publikację (patrz pkt A opracowania).
W przypadku stwierdzenia, iż dane z wezwania są niezgodne z wiedzą osoby uprawnionej, wskazany jest kontakt z UPRP w celu wyjaśnienia rozbieżności.
Zmiany w wydzielonej części rejestru patentowego, dokonywane są zgodnie z art. 67 i 229 pwp.
Dla dokonania zmiany w rejestrze, konieczne jest łączne:
- złożenie wniosku o dokonanie zmiany w wyodrębnionej części rejestru patentowego,
- dołączenie do wniosku dowodu wniesienie opłaty od wniosku (na dzień przygotowania opracowania jest to 70,00 zł),
Złożenie dokumentów uzasadniających wnioskowaną zmianę:
Dokumenty uzasadniające wnioskowaną zmianę (np. umowy, wyciągi z rejestrów handlowych) winny być dokumentami oryginalnymi, bądź potwierdzonymi za zgodność z oryginałem (w postępowaniu przed UPRP za zgodność świadczyć może np. rzecznik patentowy),
Jeśli dokumenty sporządzone są w języku obcym należy przesłać je w języku oryginalnym wraz z ich tłumaczeniami na język polski ( art. 4 i 5 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim). Tłumaczenia dokumentów może dokonać sam wnioskodawca (uprawniony bądź pełnomocnik), nie ma wymogu tłumaczenia przysięgłego,
Pismo EPO, potwierdzające zmianę w Europejskim Rejestrze Patentowym (np. formularz EPO 2544), nie jest wystarczające dla dokonania zmiany w wyodrębnionej części rejestru patentowego prowadzonej przez UPRP.
W przypadku powzięcia przez UPRP informacji o unieważnieniu patentu europejskiego przez EPO, Urząd Patentowy RP dokona z urzędu odpowiedniego wpisu w rubryce G rejestru, a w WUP ukaże się stosowna wzmianka.
E. Prowadzenie postępowania formalno-prawnego w związku z nadsyłanymi tłumaczeniami poprawionymi.
Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 3 ustawy o zgłaszaniu i skutkach „W każdym czasie uprawniony z patentu europejskiego może złożyć tłumaczenie poprawione…”. Tłumaczenie poprawione należy złożyć w formie identycznej jak pierwotne tłumaczenie (patrz pkt B powyżej). Wzmianka o nadesłaniu poprawionego tłumaczenia patentu europejskiego zostanie opublikowana w WUP (z kodem rodzaju publikacji T4). Tłumaczenie poprawione zostanie zamieszczone na Serwerze Publikacji, a w wyodrębnionej części rejestru patentowego zamieszczona zostanie wzmianka o złożeniu tłumaczenia poprawionego.
Mając na uwadze treści art. 6 ust. 2 i art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 65, poz. 598 z późn. zm.) należy uznać, iż po upływie terminu trzech miesięcy od daty opublikowania przez EPO informacji o udzieleniu patentu europejskiego (publikacja EPO B1) zmiana w treści tłumaczenia, niewynikająca z re-publikacji opisu patentu europejskiego przez EPO, może być dokonana jedynie poprzez złożenie tłumaczenia poprawionego.
Złożenie przez uprawnionego bądź jego pełnomocnika sprostowania, korekty, poprawki lub jakiejkolwiek innej zmiany treści tłumaczenia (niewynikającej z re-publikacji przez EPO) po upływie 3 miesięcy od daty publikacji przez EPO informacji o udzieleniu patentu europejskiego, nosi znamiona tłumaczenia poprawionego.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, publikacja tłumaczenia poprawionego podlega opłacie za publikację (patrz pkt A opracowania).
F. Prowadzenie postępowania formalnego w związku z re-publikacją patentu europejskiego przez EPO
Zgodnie z treścią art. 6 ustawy o zgłaszaniu i skutkach, jeśli w wyniku rozpatrzenia przez EPO sprzeciwu patent zostanie zmieniony (publikacja EPO B2), uprawniony z patentu europejskiego jest zobowiązany złożyć tłumaczenie patentu europejskiego zmienionego po sprzeciwie, w nieprzywracalnym terminie 3 miesięcy od daty publikacji.
W przypadku niespełnienia ww. wymogu patent europejski jest nieważny na terytorium RP od daty jego udzielenia.
UWAGA: opisana procedura dotyczy także patentów europejskich, których ochrona na terytorium RP wygasła już z powodu braku opłaty za ochronę (na wniosek uprawnionego UPRP dokona publikacji tłumaczenia patentu europejskiego zmienionego po sprzeciwie nawet jeśli wydana została decyzja o wygaśnięciu ochrony).
Tłumaczenie patentu europejskiego zmienionego po sprzeciwie należy złożyć w formie identycznej jak pierwotne tłumaczenie (patrz pkt. B opracowania). Wzmianka o nadesłaniu tłumaczenia patentu europejskiego zmienionego po sprzeciwie zostanie opublikowana w WUP (z kodem rodzaju publikacji T5), a tłumaczenie patentu zmienionego po sprzeciwie zostanie zamieszczone na Serwerze Publikacji.
Zgodnie z obwiązującymi przepisami, publikacja tłumaczenia patentu europejskiego zmienionego po sprzeciwie (T5) podlega opłacie za publikację (patrz pkt. A opracowania).
Stan prawny na dzień 16 maja 2013 r.