Kategorie

W przypadku wielu wynalazków do pełnej ochrony potrzebne są zastrzeżenia należące do więcej niż jednej kategorii. W rzeczywistości istnieją tylko dwa podstawowe rodzaje zastrzeżeń, tj. zastrzeżenia dotyczące postaci fizycznej (produkt, urządzenie) oraz zastrzeżenia dotyczące czynności (proces, zastosowanie).

Cechy techniczne

Używane w niniejszych wytycznych pojęcie „cecha techniczna” należy rozumieć jako cechę mającą charakter techniczny, gdy jest rozpatrywana oddzielnie – jako taka, zaś pojęcie „cecha nietechniczna” należy rozumieć jako cechę niemającą charakteru technicznego (sama w sobie nie zostałaby uznana za wynalazek), gdy jest rozpatrywana oddzielnie – jako taka. Niezależnym od powyższego jest podział na cechy przyczyniające się do rozwiązania problemu technicznego, czyli przyczyniające się do technicznego charakteru wynalazku, i cechy nieprzyczyniające się do rozwiązania problemu technicznego – tym samym nieprzyczyniające się do technicznego charakteru wynalazku. W zakresie tych dwóch podziałów cech możliwe jest istnienie wszystkich czterech kombinacji.

Pod pojęciem „cecha techniczna”, w rozumieniu art. 33 ust. 3 pwp, należy rozumieć cechę przyczyniającą się do rozwiązania problemu technicznego, czyli przyczyniającą się do technicznego charakteru wynalazku bez względu na to, czy rozpatrywana oddzielnie – jako taka – byłaby cechą techniczną czy nietechniczną; natomiast znaczenie pojęcia „cecha techniczna” dla wzorów użytkowych należy jednak dodatkowo zawęzić do cechy mającej charakter techniczny, gdy jest rozpatrywana oddzielnie – jako taka.

Zastrzeżenia patentowe dla wynalazków realizowanych za pomocą komputera (wybrane przypadki)

Wyrażenie „wynalazki realizowane za pomocą komputera” (CII) obejmuje zastrzeżenia, które dotyczą wynalazków wykorzystujących komputery, sieci komputerowe lub inne programowalne urządzenia, przy czym co najmniej jedna cecha jest realizowana za pomocą programu. W szczególnym przypadku wszystkie etapy sposobu mogą być w pełni przeprowadzone przez instrukcje programu komputerowego działającego na elementach, które w kontekście wynalazku zapewniają ogólne funkcje przetwarzania danych. Takie środki mogą być na przykład wbudowane w komputer osobisty, smartfon, drukarkę itp.

Dla takich wynalazków, w celu uzyskania pełnej ochrony, oprócz zastrzeżenia dotyczącego sposobu mogą być zredagowane zastrzeżenia w innych kategoriach o przedmiocie odpowiadającym sposobowi.

Jeżeli wynalazek dotyczy oprogramowania, które może być zapisane w pamięci, przesłane przez sieć lub rozpowszechniane na nośniku danych, to oprócz sposobu realizowanego za pomocą komputera w zgłoszeniu może również występować zastrzeżenie dotyczące programu komputerowego rozumianego jako „produkt”. Kategorię zastrzeżenia programu komputerowego jako produktu odróżnia się od kategorii odpowiadającego mu sposobu realizowanego przy użyciu komputera.

Zastrzeżenia mogą przykładowo (lista jest otwarta) przybierać poniższą ogólną formę:

  1. Zastrzeżenie patentowe dotyczące sposobu (zastrzeżenie nr 1)
    a) Sposób realizowany komputerowo obejmujący etapy A, B…,
    b) Sposób przeprowadzony przez komputer obejmujący etapy A, B…;
  2. Zastrzeżenie patentowe dotyczące urządzenia lub aparatu, lub systemu przetwarzania danych (zastrzeżenie nr 2)
    a) Urządzenie do przetwarzania danych obejmujące środki do wykonywania etapów sposobu z zastrzeżenia 1,
    b) Urządzenie do przetwarzania danych obejmujące środki do wykonania etapu A, środki do wykonania etapu B…,
    c) System do przetwarzania danych obejmujący procesor przystosowany do wykonywania etapów sposobu z zastrzeżenia 1;
  3. Zastrzeżenie patentowe dotyczące programu komputerowego jako produktu (zastrzeżenie nr 3)
    a) Program komputerowy zawierający instrukcje, które po wykonaniu tego programu przez komputer powodują, że komputer wykonuje etapy sposobu z zastrzeżenia nr 1,
    b) Program komputerowy zawierający instrukcje, które po wykonaniu tego programu przez komputer powodują, że komputer wykonuje etapy A, B…;
  4. Odczytywalny komputerowo nośnik danych lub ich medium – jako produkt (zastrzeżenie nr 4)
    a) Odczytywalny komputerowo nośnik danych zawierający instrukcje, które po wykonaniu przez komputer powodują, że komputer wykonuje etapy sposobu z zastrzeżenia nr 1,
    b) Odczytywalny komputerowo nośnik danych zawierający instrukcje, które po wykonaniu przez komputer powodują, że komputer wykonuje etapy A, B…,
    c) Komputerowo odczytywalny nośnik danych zawierający zapisany na nim program komputerowy z zastrzeżenia nr 3,
    d) Sygnał nośny danych przenoszący program komputerowy z zastrzeżenia nr 3.

W przykładzie formy zastrzeżenia nr 2 cechy urządzenia typu środki plus funkcja („środki do…”) są interpretowane jako środki zaadaptowane do wykonywania odpowiednich etapów, a nie środki jedynie odpowiednie do ich wykonywania. Ponadto nie ma szczególnych preferencji co do sformułowań „obejmujących środki do”, „przystosowanych do”, „skonfigurowanych do” lub ich odpowiedników. W ten sposób mogą spełnić wymóg nowości niezaprogramowane urządzenia do przetwarzania danych lub urządzenia do przetwarzania danych zaprogramowane do wykonywania innej funkcji.