Wzór użytkowy jest nowym i nadającym się do przemysłowego zastosowania przedmiotem materialnym o trwałej postaci określonym przez cechy techniczne przedmiotu. Przez trwałą postać należy rozumieć niezmienność ukształtowania przedmiotu lub jego części składowych pod względem przestrzennym.

Wymóg trwałości postaci przedmiotu wzoru użytkowego oznacza, że postać ta powinna być określona przez kształt przedmiotu jednoczęściowego albo przez kształt każdej części wchodzącej w skład przedmiotu złożonego, zbudowanego z wielu części połączonych ze sobą mechanicznie. W takim przypadku dopuszcza się zmienność postaci przedmiotu złożonego z części, ale tylko w granicach wyznaczonych przez mechaniczne połączenia tych części pomiędzy sobą (np. strzykawka z tłokiem ruchomym wewnątrz cylindra).

Jeżeli wzór użytkowy jest przedmiotem składającym się z części związanych ze sobą funkcjonalnie, to każda z nich powinna mieć trwałą postać, natomiast ukształtowanie całego przedmiotu składającego się z tych części nie musi być określone. Powiązanie funkcjonalne oznacza, że poszczególne części przedmiotu są zdolne do fizycznego współpracowania ze sobą w celu realizowania założonej funkcji, ale nie muszą być ze sobą połączone mechanicznie (np. zespół anteny nadawczej i anteny odbiorczej, układanka typu puzzle, okno ze zdejmowaną moskitierą). Naniesienie na części składowe przedmiotu oznaczeń wymagających interpretacji z wykorzystaniem procesu myślowego nie tworzy powiązania funkcjonalnego pomiędzy tymi częściami (np. zestaw klocków, w których każda ściana jest oznaczona inną literą). Brak powiązania funkcjonalnego pomiędzy poszczególnymi, niepołączonymi ze sobą częściami przedmiotu oznacza, że przedmiot nie spełnia definicji wzoru użytkowego (np. zestaw sześciennych klocków, zbiór piłeczek tenisowych, zestaw kostek do gry w domino).

Dopuszcza się zmienność postaci wynikającą z właściwości materiałowych przedmiotu lub jego części, która nie wpływa na trwałość ukształtowania przedmiotu, jeśli nie jest on poddany oddziaływaniom zewnętrznym (np. uszczelka elastomerowa, sprężyna, plaster z opatrunkiem).

Warunek trwałości postaci nie wyklucza przedmiotów o zdefiniowanej budowie wewnętrznej (strukturze), dla których jeden lub dwa wymiary zewnętrzne są nieokreślone (np. lina, światłowód, tkanina). W takim przypadku struktura przedmiotu musi być stała albo powtarzalna wzdłuż nieokreślonego wymiaru (np. splot liny, kształt i właściwości włókien światłowodu, przebieg wątku i osnowy w tkaninie).

Skład chemiczny przedmiotu lub jego części nie charakteryzuje wzoru użytkowego, o ile nie określa jego makroskopowych właściwości materiałowych (np. modułu Younga, histerezy sprężystości, granicy wytrzymałości).

Wymóg trwałej postaci przedmiotu uważa się za zachowany także wtedy, gdy używanie przedmiotu zgodne z jego przeznaczeniem powoduje zmianę postaci przedmiotu (np. elektroda spawalnicza, szpulka z nicią, batonik, lizak). Taki przedmiot musi spełniać wymóg trwałej postaci
w sposób bezwzględny przed rozpoczęciem jego używania.

Do wzorów użytkowych stosuje się odpowiednie przepisy jak do wynalazków na podstawie art. 97 ust. 6 i art. 100 ust. 1 pwp, w szczególności dotyczące wymogu nowości i przemysłowej stosowalności rozwiązania.